Αρχαίο δράμα ΙΙΙ: Αρχαία και Νέα Κωμωδία

Κωδικός μαθήματος
02ΥΕ040
Μονάδες ECTS
4
Εξάμηνο
Εξάμηνο Δ
Κατηγορία μαθήματος
Διδάσκων καθηγητής
Περιγραφή μαθήματος
ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Στόχοι: Σκοπός των παραδόσεων είναι η γνωριμία με την αττική – αριστοφανική κωμωδία, και τη νέα κωμωδία του Μενάνδρου, η εξοικείωση με τη θεατρική ορολογία, η απόκτηση γνώσεων σχετικά με τα γνωρίσματα του κωμικού είδους, η ανάπτυξη της ικανότητας κατανόησης ενός κωμικού έργου και η διείσδυση στα δραματουργικά χαρακτηριστικά του Αριστοφάνη, του Μενάνδρου και των σύσκηνών τους. Τελικός στόχος είναι οι φοιτητές να κατανοήσουν το μεγαλείο και τις ιδιαιτερότητες του κωμικού είδους και να διδαχθούν την ερμηνευτική προσέγγιση ενός κωμικού έργου με ανάδειξη της κριτικής τους ικανότητας.
Μαθησιακά Αποτελέσματα:
Με την ολοκλήρωση των μαθημάτων οι φοιτητές/τριες θα είναι σε θέση να:
1)    γνωρίζουν τα στάδια γένεσης και εξέλιξης της κωμωδίας (αρχαία-μέση-νέα)
2)    χρησιμοποιούν τη σχετική λογοτεχνική και θεατρική ορολογία
3)    αναγνωρίζουν, να κατανοούν και να σχολιάζουν τα δραματουργικά γνωρίσματα του Αριστοφάνη και του Μενάνδρου
4)    ερμηνεύουν τη δομή και τα βασικά στάδια εξέλιξης της πλοκής μιας αττικής και μιας νέας κωμωδίας
5)    καταδεικνύουν τη λειτουργία του Χορού στο σύνολο ενός αρχαιοελληνικού κωμικού έργου (Παράβαση κ.λπ.)
6)    συζητούν για το περιεχόμενο, τα τυπικά μοτίβα και τις ιδιαιτερότητες της Πολιτικής Κωμωδίας
7)    σχολιάζουν θέματα, όπως η ουτοπία, το σκώμμα, ο ρόλος του «βωμολόχου», το μεταθέατρο, η «σοβαρή κωμωδία» κ.α.
8)    χρησιμοποιούν με άνεση τη βιβλιογραφία σχετικά με την αττική και τη νέα κωμωδία
9)    κατανοούν τις ιδιαίτερες απαιτήσεις της μετάφρασης του αρχαίου ελληνικού κωμικού λόγου στη Νέα Ελληνική
 

ΓΕΝΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ

·        Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών με τη συμβολή και των νέων τεχνολογιών.
·    Γόνιμος και δημιουργικός διάλογος, αλληλεπίδραση διδάσκοντος-διδασκομένων.
·    Άσκηση κριτικής σκέψης και προβληματισμού.
·    Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης.
 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Σύντομη Περιγραφή Μαθήματος: Αντικείμενο του μαθήματος είναι η αττική και η νέα κωμωδία, τα γνωρίσματα του κάθε είδους και των εκπροσώπων του μέσω της δραματουργίας του Αριστοφάνη και του Μενάνδρου. Η προσέγγιση θα βασιστεί σε αντιπροσωπευτικά έργα των δύο δραματουργών: Νεφέλες και Δύσκολος αντιστοίχως. Υπότιτλος/κεντρικός πυρήνας: «Μαθήματα ζωής;».
Το μάθημα αναπτύσσεται σε 15 παραδόσεις.
1. Εισαγωγή στην αττική κωμωδία (η γένεση και εξέλιξη του κωμικού είδους) Α΄ μέρος
2.Εισαγωγή στην αττική κωμωδία (περιεχόμενο και κατά ποσόν μέρη) - Β΄ μέρος
3. Εισαγωγή στην αττική κωμωδία – Γ’ μέρος (Λογοτεχνικοί και λοιποί
Πρόδρομοι της Κωμωδίας, πηγές και μαρτυρίες)
4. Εισαγωγή στο βίο και στο έργο του Αριστοφάνη
5. Εισαγωγή στις Νεφέλες και
Νεφέλες Α΄-ερμηνευτική προσέγγιση
6. Νεφέλες Β΄-ερμηνευτική προσέγγιση
7. Νεφέλες Γ΄-ερμηνευτική προσέγγιση
8. Νεφέλες Δ΄-ερμηνευτική προσέγγιση
9. Νεφέλες Ε΄-ερμηνευτική προσέγγιση
10. Νεφέλες Στ΄-ερμηνευτική προσέγγιση
11. Νεφέλες Ζ΄-ερμηνευτική προσέγγιση
12. Εισαγωγή στη Νέα Κωμωδία και στον Μένανδρο
13. Δύσκολος Α΄: ερμηνευτική προσέγγιση
14. Δύσκολος Β΄: ερμηνευτική προσέγγιση
15. Δύσκολος Γ΄: ερμηνευτική προσέγγιση

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
Δραστηριότητα
Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου

Διαλέξεις

42

Προσκεκλημένοι ομιλητές/διαλέξεις

10

Αυτοτελής μελέτη - εξέταση

48

Σύνολο Μαθήματος 

100

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ

Μέθοδος αξιολόγησης:
·        Πρόοδοι (υποχρεωτικές, γραπτές) (Ερωτήσεις ανάπτυξης)
·        (Κατάθεση απαλλακτικής εργασίας για φοιτητές Erasmus)
 

ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ-ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

●    Βowie, A. (1999) Αριστοφάνης. Μύθος, Τελετουργία, Κωμωδία. Gutenberg, Aθήνα
●    Cornford McDonald F. (1993) Η Αττική Κωμωδία, Παπαδήμας, Αθήνα
●    Dover, Κ.J. (1978) Η κωμωδία του Αριστοφάνη. MIET, Aθήνα
●    Dupont, F. (2007) Η αυτοκρατορία του Ηθοποιού. Το θέατρο στην αρχαία Ρώμη. MIET, Aθήνα
●    Hardwick, L. (2012) Πρόσληψη: Ερευνητικές Προσεγγίσεις. Παπαζήσης, Αθήνα
●    Hunter R. L. (1994) Η Νέα Κωμωδία στην αρχαία Ελλάδα και τη Ρώμη, Καρδαμίτσας, Αθήνα
●    Maurach G. (2009 ) Επίτομη ιστορία της κωμωδίας στην αρχαιότητα, Μεταίχμιο, Αθήνα
●    Thiercy P. (2001) O Αριστοφάνης και η αρχαία κωμωδία, Πατάκης, Αθήνα
●    Δεκάζου-Στεφανοπούλου Φ (2012) Περιθωριακοί και παραβάτες. Ο κόσμος των παρεκκλίσεων στην κωμωδία του Αριστοφάνη, Πεδίο, Αθήνα

●    Διαμαντάκου-Αγαθού Κ. (2007) Στην αρχαία κωμική ενδοχώρα. Εισαγωγή στη σημειολογία του χώρου και του χρόνου στο θέατρο του Αριστοφάνη, Καρδαμίτσας, Αθήνα
●    Παππάς, Θ. (2016) Αριστοφάνης. Ο ποιητής και το έργο του. Gutenberg, Αθήνα.
●    Παππάς, Θ.-Μαρκαντωνάτος, Α. (2011) Αττική Κωμωδία: Πρόσωπα και Προσεγγίσεις. Gutenberg, Αθήνα
●    Σολομός Α. (2009) Ο ζωντανός Αριστοφάνης, Κέδρος, Αθήνα
●    Σπυρόπουλος Σπ (1988) Αριστοφάνης, Σάτιρα, Θέατρο, Ποίηση, Παρατηρητής, Θεσσαλονίκη
●    Φουντουλάκης Α. (2004), Αναζητώντας τον διδακτικό Μένανδρο, Τυπωθήτω/Δάρδανος, Αθήνα
(Αναλυτική βιβλιογραφία ανά θεματική ενότητα υπάρχει στις σημειώσεις του μαθήματος που αναρτήθηκαν στο eClass του μαθήματος)
 

URL ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΣΤΟ ECLASS

https://eclass.uop.gr/courses/2362/